Çocuk çizimlerinde renklerin gerçekle bağlantısı okul öncesi dönemden sonra yaklaşık dört beş yaşlarında başlar. Okul öncesi dönemde çocuklar renkleri hoşlarına gidecek şekilde coşkuyla kullanırlar. Bu yaş civarındaki çocuklar renkleri kendi istek ve talepleri doğrultusunda kullanır. Kullandıkları renklerin gerçekle bağlantısı yoktur, gelişigüzel şekilde renkleri seçerler. Kırmızı bir güneş, yeşil bir köpek veya rengârenk bir insan çizebilirler (Çankırılı A. , 2011)
Çocukların resimlerindeki renkler ile duygusal tepkileri arasında bağlantılar vardır
Çocuklar genellikle çok sevdikleri nesneleri veya ilişkilerinde iyi olduğu sevdikleri kişileri resmederken hoşlarına giden renkleri kullanırlar. Çocukların resimlerindeki renkler ile duygusal tepkileri arasında bağlantılar vardır. Bu alanda araştırma yapan araştırmacılardan Burkitt ve diğerlerinin (2005) yaptığı çalışmada çocukların hoş ve güzel figürlerde en sevdikleri renkleri kullandıkları, olumsuz kötü karakterlerde ise daha çok koyu renkleri kullandıkları belirtilmiştir (Özlü, 2015).
Çizimlerde renklere yer vermeyen çocuklar duygusal yoksunluk çekiyor ve aşağılık eğilimi içerisinde olabilirler.
Çocukların renkleri kullanma şekilleri iki şekilde ortaya çıkar:
Çocuklar bir yandan doğayı taklit ederler, gökyüzünü ağaçları ve yeşil çimleri; diğer taraftan ise bilinçaltını takip ederler. Çizim sırasında sıklıkla kullandıkları renkler, çocuğun iç dünyasının ve duygularının yansıtılmasıdır. Çocukların resimlerinde tercih ettikleri renkler psikolojik anlamlar taşır ve bu anlamlar her çocukta farklı farklı yorumlar gösterir. Bu anlamda kesin yargıya ulaşmak zordur, renklerin anlamları çocuktan çocuğa değişebilir(Savaş, 2015).
Sağlıklı ve hasta çocuklarla yapılan bir çalışmada ölümcül hastalıkları olan çocukların çizimlerinde hastalıklarının göstergesi olarak belirli renkler kullandıkları görülmüştür. Belirli hastalıkları olan çocukların en sık kullandıkları renk siyah olmuştur. Ayrıca bu çocukların kırmızı rengi kanla ilişkisi olduğundan dolayı daha fazla kullandıkları tespit edilmiştir (Malciodi, 2013).
Çocuğun gelişim süreci içerisinde renk seçimi soğuk renklerden sıcak renklere doğru değişim gösterir
Sıcak Renkler Kırmızı, Sarı, Turuncu: Renkler insanların üzerinde oluşturdukları ruhsal etkilere göre ikiye ayrılırlar. Sıcak renkler nesnelerin ışık alan kısımlarında görülür. Bu renklerin ruhsal etkilerinde neşe, canlılık ve hareketlilik hâkimdir. Sıcak Renkler enerjisi düşük sakin, çekingen çocuklar için tercih edilen ve okul öncesi dönemde sık sık kullanılan renklerdir. Sıcak renkleri tercih eden çocukların sevecen ve uyumlu oldukları belirtilmiştir. Bu renklerden kırmızıyı çok fazla kullanan çocukların saldırgan davranışlar sergiledikleri görülmektedir.
Soğuk Renkler Mor ve Mavi : Sıcak renklere göre gözü ikinci derecede etkileyen bu renklerin ruhsal etkisi rahatlık ve durgunluktur. Soğuk renkler hiperaktivitesi bulunan, enerjisi yüksek çocuklarda kullanılabilir. Genellikle ortaöğretim ve lise öğrencilerinin kullanımda tercih edilen renklerdir. Soğuk renkleri seçen anaokulu çocuklarında uyumsuz davranışlar sergiledikleri görülmektedir. Sürekli soğuk renkleri tercih eden çocukların duygularını bastırma eğilimi içerisinde olduğu gözlenmiştir ( Yavuzer, 2016).
Kırmızı: Dinamik bir renk olan kırmızı; hareketi, girişkenliği ve gücü simgeler. Atılganlığı, dikkat çekmeyi, tutkuyu, yoğunluğu ve canlılığı temsil eder. İnsanların çabuk karar almasına ve beklentileri arttırmasına teşvik edici etkisi büyüktür. Duygusal yoğunluğu arttıran, heyecanı yüksek, başına buyruk bir renktir.
Kırmızı renk kişilerin üzerinde hâkimiyet kurabilen, insanların zamanı unutmasına sebep olan, kişilerin biliş dünyasını etkilemek amacıyla kullanılır (Dilci, 2014).
Çocuk resimlerinde saldırganlık ve öfkeyi temsil edebilir. Kişilerde duyguların patlaması veya tehlikeli sinyalleri verebilir. Şiddetli bir hastalığı yansıtabilir (Savaş, 2015).
Beyaz: Beyaz renk temizlik, parlaklık, sadelik ve masumiyeti simgeler. Ruh inceliğine hayran, yalnızlığı sevmeyen bir renktir. Çocuklarla ilgili ürünlerde sıklıkla kullanılan bir renktir. Genellikle insanlar tarafından sevilen ve tercih edilen bir renktir(Dilci, 2014).
Mavi: Sakinliği, huzur ve uyumu yansıtır. Mavi rengi sıklıkla kullanan çocuklar kendine güveni yüksek, duygularını daha iyi ifade edebilen çocuklardır. Denizi ve gökyüzünü temsil eden bir renktir. Bu nedenle sakinliğin simgesidir (Çankırılı A. , 2011).
Mavi rengin dinlendirici ve hayal dünyasını besleyici bir özelliği vardır. Kişilerde hoşgörüyü, barışı ve huzuru simgeler. Bu rengi kullanan kişiler çevreleri ve kendileri ile barışık, sabırlı kişilerdir. Ev ve okul ortamlarında mavi rengin çocukları sakinleştirdiği, derin duygularını ve hoşnutluğunu arttırdığı görülmektedir. Azimle hedefine ulaşmak isteyen bireylerin rengidir. Mantığa önem verir. Hafif davranışları sevme ve ağırlığı simgeler. Sonsuzluk, otorite ve verimliliğin sembolüdür (Dilci, 2014).
Pembe: Kişileri hayal dünyasına yönlendiren bir renktir. Narin, romantik ve insanları rahat hissettiren bir renktir. Sakinleştirici etkisi yüksektir. Bu rengin insanların sinirlerini yatıştırdığını, sakinleştirdiğini belirtilmektedir. Yapılan bir araştırmada Dr. Alexander Schauss hapishane duvarlarının, demirlerin, pencerelerin pembe renge boyanmasıyla saldırgan davranışların azaldığı görülmüştür. Pembe renk sinirlere hakim olunmasını, agresif davranışların ortadan kalkmasını sağlar (Savaş, 2015).
Siyah: Siyah rengin anlamlandırılması kültürlere göre değişiklik gösterir. Bir taraftan güveni, gücü ve ciddiyeti temsil ederken, diğer yönden acıyı, kederi ve yası simgeler. Türk kültüründe ve batıda siyah renk matemi, kederi ve kararlılığı temsil ederken Japonya’da ise mutluluğu simgeler. Karar vermede ve sonuca ulaşmada kararlılığı temsil eden bir renktir. İçe dönük, ruhsal bunalım içerisinde olan kişiler bu rengi sık kullanır. Çocuk çizimlerinde siyah renk, depresyonu ve karamsarlığı temsil eder (Dilci, 2014).
Yeşil: Güven veren, doğayı yansıtan, sosyalliği ve özgüveni vurgulayan bir renktir. Bilinçaltına olumlu mesajları iletmesinden dolayı sakin dürtüleri harekete geçirir. Yapıcılığı körükleyen, rahatlatan bir renktir, ilkbaharı simgeler. Tazelik, gençlik, gelişme ve sağlığı yansıtır. Sağlığı simgelemesinden dolayı hastanelerde de kullanılır. Hastaların güvende ve huzurda olduklarını hissetmelerini sağlar. Yeniliğe düşkün, ümidi çağrıştıran bir renktir (Dilci, 2014).
Yeşil rengi fazla kullanan çocukların özgüveni yüksek bir yapıda oldukları gözlenmektedir. Koyu yeşil sağlığı, iyileşmeyi simgelerken açık yeşil, fiziksel zayıflığı veya sağlığa kavuşmuş olmanın göstergesidir ( Savaş, 2015) .
Kahverengi: Toprağı ve bereketi simgeler. Duygusal yönleri hassas olan kişiler tarafından sık tercih edilir. İnsanlara güç veren sürekliliğin olduğu bir renktir. Çocuk çizimlerinde yalnızlığı simgeler. Çocukların korunmaya ihtiyaç duydukları sevgi özlemi içinde olduklarını gösterir. Tuvalet eğitiminde anne ile çatışmayı yaşayan çocukların çizimlerinde sık kullanıldığı gözlemlenmiştir (Çankırılı, 2011) .
Sarı: Sarı renk, dikkat çekici ve sıcak bir renktir. Enerjisi ve kutsallığı simgelediğinden kişilere olumlu hisler kazandırır. Işığın, parlaklığın ve zenginliğin rengidir. Pozitif düşünen, çevrelerine enerji saçan, bağımsız kişilerin sık tercih ettiği bir renktir. Uzakdoğu kültürlerinde, Budizm inancında bu renk iç huzuru, bağlılığı, bilgeliği ve kutsallığı temsil eder. Kollektif bilinçaltında sarı renk anneliği simgeler. Ailesi tarafından sevildiğini hisseden, değer verilen çocuklar bu rengi sıklıkla kullanır. Çocukların ailelerine bağımlık olduklarını temsil eden bir renktir. Malchiodi’ ye göre sarı renk ışık, enerji, parıltı ve olumlu duygularla ilişkilendirilmektedir
BU YAZILARI DA MUTLAKA OKUYUN!
Çocukların Ailelerini Çizdiği Resimler
